ปฐมพยาบาล…กระดูกแขนขาหัก วันพุธที่ 7 ตุลาคม ค. ศ.
อสม
การซักประวัติ จะต้องซักประวัติเกี่ยวกับการได้รับอุบัติเหตุ เพื่อให้ทราบว่าเกิดได้อย่างไร ในท่าใด ระยะเวลาที่เกิด เพื่อประเมินความรุนแรงของแรงที่มากระทำ และตำแหน่งของกระดูกที่ได้รับบาดเจ็บ 2.
เมื่อผู้ป่วยหยุดหายใจ แต่ชีพจรยังคงเต้นอยู่ให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทันทีจากนั้นให้ดำเนินการปฐมพยาบาลเบื้องต้นโดยทำการผายปอดเพื่อช่วยให้ออกซิเจนไหลเข้าไปที่ปอดของผู้บาดเจ็บและให้ปฏิบัติเช่นนี้ไปจนกระทั่งผู้บาดเจ็บสามารถหายใจได้ด้วยตัวเองหรือจนกว่าแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะเดินทางมาถึง ทั้งนี้ ต้องควบคุมศีรษะลำคอหรือหลังของผู้บาดเจ็บให้ไม่มีการเคลื่อนไหวเช่นกัน 3.
ประคบบริเวณที่หักด้วยความเย็น 5. นำผู้บาดเจ็บส่งโรงพยาบาลอย่างระมัดระวัง หากอาการรุนแรงให้ผู้บาดเจ็บอยู่นิ่ง ๆ แล้วโทรเรียกหน่วยฉุกเฉินให้มารับ ไม่ควรขยับเขยื้อนผู้ป่วยรุนแรง คำถาม: กระดูกหัก ต่อกระดูกเองแบบในหนังทำได้ไหม? หลายคนคงเคยเห็นในหนัง ที่ตัวเอกโดนทำร้ายกระดูกหัก แล้วทันใดนั้น กรึบ! พระเอกของเราก็ต่อกระดูกกลับอย่างง่ายดาย แบบนี้ เราจะต่อกระดูกเองแบบพระเอกบ้างได้ไหม แฟรงค์ขอย้ำเลยครับว่า "ห้ามพยายามต่อหรือจัดกระดูกกลับด้วยตัวเองครับ! " เพราะมีสิทธิ์จะหักหนักขึ้นกว่าเดิมมากกว่าหายครับ และนี่ก็คือวิธีปฐมพยาบาลกระดูกหักแบบถูกวิธีครับ รับรองว่าปลอดภัย ถึงมือหมอรักษาต่อได้สบายครับ ซึ่งนอกจากเราจะรู้วิธีปฐมพยาบาลแล้ว เราก็ควรมี ประกันอุบัติเหตุ กับ ไว้คุ้มครองค่ารักษาพยาบาลด้วยนะครับ คุ้มครองอุ่นใจ จะที่ไหนในโลก อุบัติเหตุเล็กใหญ่แค่ไหน ก็คุ้มครองไม่ต้องห่วงเรื่องค่ารักษาพยาบาลเลยครับ!
กระดูกคือสิ่งที่แข็งแรงที่สุดในร่างกายของมนุษย์ แต่เมื่อเกิดอุบัติเหตุจน กระดูกหัก ขึ้นมาจริง ๆ ไม่ว่าจะแขนหัก ขาหัก หรือนิ้วหัก รับรองว่าความเจ็บปวดนี่มากมายมหาศาลแน่นอนครับ และเมื่อเกิดอุบัติเหตุจนกระดูกหักขึ้นมาจริง ๆ หากปฐมพยาบาลไม่ถูกวิธี มีสิทธิ์จะรักษาไม่หายไปตลอดชีวิตเลยด้วย สำคัญขนาดนี้ มาดูวิธีการปฐมพยาบาลกรณีกระดูกหักอย่างถูกวิธีกันดีกว่า เช็กอาการกระดูกหักกันก่อน เพราะกระดูกมันอยู่ในร่างกาย มองไม่เห็น แล้วเราจะรู้ได้ไงล่ะว่ากระดูกเราหักหรือเปล่า เช็กเลย! รู้สึกปวดบริเวณกระดูกที่หัก ผิวหนังบริเวณที่กระดูกหักจะเปลี่ยนไป อาจมีเลือดคั่งภายใน และมีรูปร่างผิดไปจากเดิม ขยับบริเวณนั้นไม่ได้ ถ้าขยับจะปวดมาก ลองคลำ ๆ ดู หากสัมผัสโดนพบว่ามีปลายกระดูกที่หัก คอนเฟิร์มเลย หักชัวร์ วิธีปฐมพยาบาลกระดูกหัก 1. พยายามไม่ให้ผู้บาดเจ็บขยับอวัยวะส่วนที่หัก 2. หากต้องถอดเสื้อผ้า ควรใช้กรรไกรตัดตรงตะเข็บ 3. ใช้ผ้าพยุง หรือหาวัสดุมาดามส่วนที่หัก โดยหลักการการ "ดามกระดูก" หรือการทำ "เฝือกชั่วคราว" มีดังนี้ เฝือกชั่วคราวต้องยาวกว่าส่วนที่หัก โดยต้องยาวพอจะล็อกข้อต่อที่อยู่ติดกับส่วนที่หักไม่ให้สามารถขยับได้ เช่น ถ้าแขนหัก เฝือกชั่วคราว ต้องดามยาวถึงข้อมือและข้อศอก นำผ้า สำลี หรือวัสดุอ่อนนุมมาวางกั้นระหว่างผิวหนังกับเฝือกชั่วคราว ไม่ควรให้เฝือกกดโดนผิวหนังโดยตรง เพราะอาจทำให้ช้ำจากการกดทับได้ มัดเฝือกชั่วคราวให้แน่นแค่พอประคอง ห้ามแน่นเกินไปเพราะเลือดจะไม่ไหล จัดเฝือกให้อยู่ในท่าที่สบายที่สุด ห้ามฝืนให้กระดูกเข้ารูปปกตินะครับ เพราะอาจทำให้กระดูกหักรุนแรงขึ้น 4.
ทายาสีฟัน น้ำปลา หรือสมุนไพรใดๆ บริเวณที่โดนน้ำร้อนลวก เพราะอาจทำให้ระคายเคือง ติดเชื้อ อักเสบ และลุกลามเป็นแผลได้ พาลูกไปพบคุณหมอเพื่อรับการตรวจและยาสำหรับทาฆ่าเชื้อที่เหมาะสมกับความรุนแรงของแผลน้ำร้อนลวก (แผลโดนลวกมีระดับความรุนแรงที่ต่างกัน ดังนั้นควรอยู่ในการดูแลจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ) หากบริเวณที่โดนน้ำร้อนลวกเกิดถุงน้ำ ไม่ควรเจาะ! เพราะอาจทำให้ติดเชื้อได้ หมั่นทายา หรือทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และต้องรักษาความสะอาดแผลให้ดี น้ำหากร้อนลวกบริเวณใบหน้าต้องรีบพาลูกส่งโรงพยาบาลเร็วที่สุด เพราะน้ำร้อนอาจโดนดวงตา หรือระคายเคืองส่วนอื่นได้ 3 อุบัติเหตุเหล่านี้ไม่มีพ่อแม่คนไหนอยากให้เกิดค่ะ แต่ไม่ว่าอย่างไรเราต้องรู้วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นกันไว้ในกรณีฉุกเฉิน ซึ่งอาจเกิดขึ้นกับลูกเราหรือกับเด็กคนอื่นๆ ที่เราสามารถช่วยเหลือได้ค่ะ ขอขอบคุณข้อมูลจาก
เมื่อผู้ป่วยมีอาการต่อไปนี้ ซึ่งเป็นสัญญาณของการหมดสติจากโรคเบาหวาน – ชีพจรเต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ – หายใจถี่และลึก – ตัวอุ่น ผิวแห้งและมีสีแดงเรื่อ – ได้กลิ่นต่างๆคล้ายผลไม้ เช่น น้ำองุ่น หรือ คล้ายน้ำยาล้างเล็บ (อาซิโตน) – อาเจียน ให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทันทีหรือนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาล 7. เมื่อผู้ป่วยถูกแมลงหรือสัตว์กัดต่อย ให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทันทีจากนั้นให้ดำเนินการปฐมพยาบาลเบื้องต้นโดยให้ดูว่าผู้บาดเจ็บได้รับการกัดหรือต่อยโดยแมลงหรือสัตว์ชนิดใดตลอดจนดูลักษณะของบาดแผลที่เกิดขึ้น โดยให้ดำเนินตามวิธีการปฐมพยาบาลผู้บาดเจ็บที่ถูกแมลงกัดหรือต่อย 8. เมื่อเขย่าตัวผู้ป่วยเป็นเวลา 2 นาทีแล้วผู้ป่วยยังไม่รู้สึกตัวหรือไม่มีการตอบรับใดๆแต่ยังมีการหายใจอยู่และผู้ป่วยไม่ได้บาดเจ็บรุนแรงให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทันที จากนั้นให้ดำเนินการปฐมพยาบาลเบื้องต้น โดยจัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าที่หายใจได้สะดวกมากที่สุด (Recovery Position) 9. เมื่อผู้ป่วยหน้ามืด วิงเวียน เป็นลม ให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทันที จากนั้นให้ดำเนินการปฐมพยาบาลเบื้องต้น โดยให้ดำเนินตามวิธีการปฐมพยาบาลผู้ป่วยหน้ามืดหรือเป็นลม การปฐมพยาบาลอย่างถูกวิธีนั้นเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมากสำหรับการบาดเจ็บหรือเจ็บป่วยทุกๆครั้งที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นการเจ็บป่วยที่รุนแรงหรือการเจ็บป่วยเพียงเล็กน้อยโดยเฉพาะ"การหมดสติ"นั้นเป็นสิ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากเพราะจะสามารถนำไปสู่การเสียชีวิตได้ดังนั้นผู้ให้การปฐมพยาบาลจึงต้องปฏิบัติกับผู้ป่วยอย่างถูกวิธีและรวดเร็วทุกครั้งที่มีเหตุการณ์ลักษณะนี้เกิดขึ้น
กระดูกหักชนิดเปิด คือกระดูกหักแล้วทิ่มแทงทะลุผิวหนัง ทำให้มีแผลตรงบริเวณที่กระดูกหัก โดยอาจไม่มีกระดูกโผล่ออกมานอกผิวหนังก็ได้ แต่มีแผลเห็นได้ชัดเจน ภาพ กระดูกหักชนิดเปิด กระดูกส่วนต่างๆ ที่พบการแตกหักได้ 1. กระดูกเชิงกรานหัก (Pelvic fracture) 2. กระดูกกระโหลกศีรษะแตก (Skull fracture) 3. กระดูกขากรรไกรล่างหัก (Lower Jaw fracture) 4. กระดูกไหปลาร้าหัก (Clavicle fracture) 5. กระดูกซี่โครงหัก (Ribs fracture) 6. กระดูกข้อมือหัก (Colle' s fracture) 7. กระดูกต้นแขนหัก 8. กระดูกสันหลังหัก (Spinal fracture) อาการของกระดูกหัก มีดังนี้ 1. มีความเจ็บปวดบริเวณที่มีกระดูกหัก 2. มีอาการบวมรอบๆ บริเวณที่กระดูกหัก 3. รูปร่างของแขนขาหรือหัวไหล่อาจเปลี่ยนแปลงไปจากรูปร่างปกติ 4. บริเวณนั้นเคลื่อนไหวไม่ได้ หรือเคลื่อนไหวแล้วจะเจ็บปวดมาก 5. อาจได้ยินเสียงกระดูกหักเมื่อประสบอุบัติเหตุบาดเจ็บ 6. หากกดเบาๆ ลงบนกระดูกบริเวณที่หัก อาจได้ยินเสียงกรอบแกรบ หลักทั่วไปในการปฐมพยาบาลผู้ที่กระดูกหัก การปฐมพยาบาลที่ดีที่สุด คือ ให้ผู้ป่วยนอนอยู่กับที่ห้ามเคลื่อนย้ายโดยไม่จำเป็น เพราะหากทำผิดวิธีอาจบาดเจ็บมากขึ้น ถ้าผู้ป่วยมีเลือดออกให้ห้ามเลือดไว้ก่อน หากมีอาการช็อกให้รักษาช็อกไปก่อน ถ้าจำเป็นต้องเคลื่อนย้ายผู้ป่วย ให้เข้าเฝือกชั่วคราว ณ ที่ผู้ป่วยนอนอยู่ ถ้าบาดแผลเปิด ให้ห้ามเลือดและปิดแผลไว้ชั่วคราวก่อนเข้าเฝือก สิ่งที่ควรระวังมากที่สุดคือกระดูกสันหลังหักหรือกระดูกต้นคอหัก ถ้าเคลื่อนย้ายผิดวิธี อาจทำให้ผู้ป่วยพิการตลอดชีวิต หรือถึงแก่ชีวิตได้ทันทีขณะเคลื่อนย้าย 1.
วรพงศ์ ผลึกมณฑล